Ayurvedik Kitchari

Kitchari (telaffuzu kiçari), Ayurveda’nın geleneksel yemeğidir. Ayurveda esasına göre pişirilen bu yemek, yeşil maş fasulyesi (bazen dhal denen sarı mercimek) ve beyaz basmati pirinci kombinasyonunu, bol miktarda baharatla birleştiriyor.

Tri-Doshic ; Yani Vata, Pitta, Kapha denen 3 ayurvedik beden (Dosha) tipine uygun ve tüm doshalar için dengeleme yapıyor. Fasulye normalde vata-türleri için -veya vata dengesizlikleri olan insanlar için- düzenli tüketim için önerilen bir besin olmasa da, maş fasulyesinin (mung dal) ve sarı mercimeğin sindirimi kolaydır.

Güçlü protein kaynağı

Sindirmesi kolay

Agni’yi güçlendirir; Ayurveda’da sindirim ateşi, metabolizma Agni olarak adlandırılır ve bütün sağlığın altın anahtarı olarak kabul edilir. İyi agni, besinleri sindirmek, özümsemek ve besinleri absorbe edebilmek anlamına gelir. Zayıf veya dengesiz agni, toksinlerin birikimi anlamına gelir. Zencefil, kimyon, kişniş, zerdeçal ve hatta tuz gibi baharatlar sağlıklı agni’yi teşvik eder. Tüm bu baharatları içeriğinde bulunduran Kitchari agni’yi besler ve dengeler.

Toksinleri vücuttan çıkarır ; Toksinler gevşetilip sıvılaştırıldıktan sonra, vücuttan uygun şekilde elimine edilmeleri esastır. Kitchari bu toksinleri bağırsaklardan  hareket ettirmek için yeterli lifi sağlar ve böylece vücuttan dışarı atılabilir.

Tarifi ;

Malzemeler:

• Basmati Pirinç  – ½ -1 bardak

• Sarı mercimek ya da maş fasulyesi – ½-1 bardak

• Taze zencefil – püre ya da küçük parçalar halinde – 1 yemek kaşığı

• Karabiber – 10-15  adet tane karabiber + ½ tatlı kaşığı toz karabiber

• Kimyon tohumu – 1 y.k.

• Zerdeçal tozu – 1 y.k.

• Siyah hardal tohumu –  1 y.k. (opsiyonel)

• Taze sebzeler – küçük doğranmış (mevsimine göre – havuç, pancar, kabak, taze fasulye, karnabahar, lahana, brokoli, ıspanak.. vs)

• Tuz – damak tadına göre

• Ghee – (saf tereyağı) – 2 yk

• Su – 3 bardak ( daha sulu çorbamsı bi kıvam işin 4-5 bardak olabilir)

• Opsiyonel olarak küçük tarçın çubuğu

• Opsiyonel olarak defne yaprağı

Yapılışı;

• Pirinci ve mercimeği bir kaba koyun ve 3,4 kez iyice yıkayın. İsterseniz 20-30 dk suda bekletebilirsiniz. Tarifi maş fasulyesi ile tercih ediyorsanız, bu durumda 1 gece önceden maş fasulyesini suda bekletin. (Pirinç, mercimek ve maş fasulyesi miktarı damak tadına göre azaltılıp, artırılabilir.)

• Orta ateşte tencereyi ısıtın, ghee koyun ve saf tereyağının erimesini bekleyin.

• Kimyon tohumlarını yağda hafifçe kokusu çıkıp, tohumun çatlama sesleri gelinceye kadar ama tohumları yakmadan kavurun. (Bu aşamada istenirse hardal tohumu da ilave edilebilir.)

• Sırayla zencefil, tane karabiber, küçük parçalar halinde çubuk tarçın ve defne yaprağı ekleyerek 1-2 dk daha kavurun.

• Yıkanmış pirinç, maş fasulyesi ya da sarı mercimeği ilave edin.

• Küçük parçalar halinde doğranmış sebzeleri ekleyerek birkaç dakika daha kavurun. (Tercihe göre sebzeleri kavurmadan, çiğ olarak da ilave edebilirsiniz. Pişme süresi uzun olan havuç, taze fasulye, pancar gibi sebzeleri pişirme işleminin başında; yeşil yapraklı, pişme süresi kısa olan ıspanak, pazı gibi sebzeleri pişme işleminin bitimine yakın ilave edin.)

• Zerdeçal ve toz karabiberi, biraz tuz ilave edip, hepsi eşit harmanlanıncaya kadar hafif karıştırın.

• Suyu ilave edin, kaynayınca kısık ateşe getirin ve pirinçler yumuşak kıvama gelinceye kadar yaklaşık 30 dk pişirin.

• Pişirme işlemi bittikten sonra 1 kaşık daha ghee, tercihe göre taze köri yaprakları, doğranmış kişniş ya da maydanoz ilave edip, karıştırdıktan sonra dinlenmeye bırakın.

Afiyet olsun şifa olsun 😋

 

Not : Bu yazı https://www.uplifers.com/ayurvedik-lezzetli-ve-saglikli-bir-yemek-tarifi-kitchari/sitesinden alınmıştır. Yazı Sevgili Alev Tetik’e aittir.

Cevap yaz

Email adresiniz paylaşılmayacak.


*